Thơ Nôm của Nguyễn Bỉnh Khiêm
Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491-1585) hay còn được biết đến với biệt hiệu Bạch Vân Cư Sĩ, nổi tiếng là một nhà Nho, một ẩn sĩ tinh thông dịch lý, đồng thời cũng là một nhà thơ. Thơ Nôm của ông thể hiện sự đau đáu một lòng giúp đời và mong muốn chấn chỉnh lại các giá trị đạo đức trong thời đại của mình thế nhưng vẫn thấm đẫm tư tưởng thoát đời của Trang Tử.
Học Viết xin được giới thiệu với các bạn những bài thơ chữ Nôm hay nhất của Nguyễn Bỉnh Khiêm. Đây là những bài được chọn từ “Bạch Vân quốc âm thi tập”
CHỚ CẬY RẰNG HƠN
Làm người hay một, hoá hay hai,
Chớ cậy rằng khôn, chớ cậy tài.
Trực tiết cho bền bằng sắt đá,
Ði đường ngẫm hết chốn chông gai.
Ở thế khá yêu là của khá,
Ra đường ai dễ kém gì ai.
Miệng đời tựa mật mùi càng ngọt,
Ðạo thánh bằng tơ mới hãy dài.
DẠI KHÔN
Làm người có dại mới nên khôn,
Chớ dại ngây si, chớ quá khôn.
Khôn được ích mình, đừng rẽ dại,
Dại thì giữ phận chớ tranh khôn.
Khôn mà hiểm độc là khôn dại,
Dại vốn hiền lành ấy dại khôn.
Chớ cậy rằng khôn khinh kẻ dại,
Gặp thời, dại cũng hoá nên khôn.
ĐƯỜNG ĐỜI HIỂM HÓC
Áng công danh sá cắp tay
Nhiều phen đã khỏi tiếng tai bay
Hoa mai bạc, vì trăng tỏ
Bóng trúc thưa, bởi gío lay
Ưu ái chẳng quên niềm trước
Thị phi biếng nói sự nay.
Ðã từng trải sơn hà hết,
Ðường thế nhiều nơi hiểm hóc thay!
GIỚI SÙNG PHẬT VÔ ÍCH
Suy lý cho cùng Phật ấy ta,
Lọ là chung bóng đạo Di Đà?
Hiền lành, hãy giữ bề tu kỷ,
Dối trá, đừng nghe đứa xuất gia.
Dễ chúng đúc chuông nhân đã lạ,
Đặt điều phá ngục thói ru mà.
Chẳng tin, Lương Vũ còn bia cũ,
Tra, mà lại biết thực chẳng ngoa
MẶC AI TÀI TRÍ
Mặc ai rằng tài, mặc ai rằng trí,
Ngay mặt đã hay đống củ khoai.
Cáo đội oai hùm mà hết giống,
Ruồi nương đuôi ký luống khoe ngươi.
Nhân tình cho biết,
Ba bát đầy, nầy cũng sáu vơi.
NHẪN THÌ QUA
Chưa dễ ai là bụt Thích Ca
Mọi niềm nhân ngã nhẫn thì qua
Lòng vô sự trăng in nước
Của thảng lai gió thổi hoa
Kìa khách xuân xanh khi trẻ
Mấy người đầu bạc tuổi già?
Thanh nhàn ấy ắt là tiên khách
Ðược thú ta đà có thú ta
VÔ SỰ
Lọ là thành thị với lâm tuyền
Được thú thì hơn miễn phận bàn
Vụng bất tài nên kém bạn
Già vô sự ấy là tiên
Đồ thư một quyển nhà làm của
Phong nguyệt năm hồ khách nổi thuyền
Dù nhẫn chê khen dù miệng thế
Cơ mầu tạo hoá mặc tự nhiên
VÔ SỰ LÀ HƠN
Hễ kẻ trêu người ắt phải lo
Chẳng bằng vô sự ngáy o o
Tay kia khéo nắm còn hơn mở
Miệng nọ hay cười có lúc ho
Có thuở được thời mèo đuổi chuột
Ðến khi thất thế kiến tha bò
Ðược thua sau mới ăn năn lại
Vô sự chăng hơn có sự ru?
NHÂN TÌNH THẾ THÁI bài 2
Giàu ba bữa khó hai niêu
An phận thì hơn hết mọi điều
Khát uống trà mai hơi ngút ngút
Sốt kề hiên nguyệt gió hiu hiu
Giang sơn tám bức là tranh vẽ
Hoa cỏ tư mùa ấy gấm thêu
Thong thả hôm khuya nằm sớm thức
Muôn vàn đã đội đức trời Nghiêu
NHÂN TÌNH THẾ THÁI bài 4
Thấy dặm thanh vân bước ngại chen
Được nhàn ta sá dưỡng thân nhàn
Ba gian am quán lòng hằng mến
Đôi chốn sơn hà mặt đã quen
Thanh vắng thú quê giàu bao nả
Dữ lành miệng thế mặc chê khen
Mai kia chửi dễ thu nên muộn
Xuân nọ tin hoa cũng mấy phen
NHÂN TÌNH THẾ THÁI bài 14
Tóc đã thưa, răng đã mòn,
Việc nhà đã phó mặc dâu con.
Bàn cờ cuộc rượu vầy hoa trúc,
Bó củi cần câu trốn nước non.
Nhàn được thú vui hay bao nả,
Bữa nhiều muối bể chứa tươi ngon.
Chín mươi thì kể xuân đà muộn,
Xuân ấy qua thì xuân khác còn.
NHÂN TÌNH THẾ THÁI bài 20
Thế gian biến đổi vũng nên đồi,
Mặn lạt chua cay lẫn ngọt bùi.
Còn bạc còn tiền còn đệ tử,
Hết cơm hết gạo hết ông tôi.
Xưa nay vẫn trọng người chân thực,
Ai nấy nào ưa kẻ đãi bôi.
Ở thế mới hay người thế bạc,
Giàu thì tìm đến, khó tìm lui
NHÂN TÌNH THẾ THÁI bài 22
Thị phi chẳng quản mặc chê khen
Ngu dại chan chan tính đã quen
Cảnh cũ điền viên tìm chốn cũ
Khách nhàn sơn dã dưỡng thân quèn
Nhà thông ngõ trúc lòng hằng mến
Cửa mận tường đào bước ngại chen
Thế sự tuần hoàn hay đắp đổi
Từng xem thua được một hai phen
NHÂN TÌNH THẾ THÁI bài 36
Một bầu một bát vũng sơn tăng
Thế sự ngoài tai biếng nói năng
Hoa nở luống hay tin gió
Đầm thanh còn thấy dáng trăng
Già ai ủ thông làm củi
Trẻ người yêu trúc mọc măng
Nếu có công danh thì có lụy
Cho hay dù có chẳng bằng chăng.
NHÂN TÌNH THẾ THÁI bài 38
Một mai, một cuốc, một cần câu,
Thơ thẩn dầu ai vui thú nào.
Ta dại, ta tìm nơi vắng vẻ,
Người khôn, người đến chốn lao xao.
Thu ăn măng trúc, đông ăn giá,
Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao.
Rượu đến gốc cây ta sẽ nhắp,
Nhìn xem phú quý tựa chiêm bao
Related Posts
-
-
Nhân vật ma quái trong Thánh Tông Di Thảo và ...
hồi đi học cứ bắt người ta học thuộc thơ , học dàn ý để làm bài , toàn cảm nhận của người khác , đề hỏi cảm nhận của em nhưng hơn 80% phải là cảm nhận của đáp án có sẵn, thầy cô cứ dựa vào cái đáp án chấm ý làm người ta đi học thêm văn cấp 2 quá trời , lên cấp 3 mới bỏ học thêm văn tại đâu có chọn thi đại học .
Văn chương phải nhàn nhã mới thấm được , cứ bắt người ta lên dò bài chép trong vở ,thức khuya soạn văn mắc ớn à , chả có tâm hồn nhàn nhã đâu để “thưởng thức” thơ nữa .