Chủ nghĩa Lãng mạn Anh phát triển mạnh trong thời kỳ đầu kỷ nguyên công nghiệp, mở đầu với các nhà thơ như Coleridge, Wordsworth và Keats; các họa sỹ như Constable và Turner; và các tiểu thuyết gia như Sir Walter Scott.

Hai cuốn tiểu thuyết của Sir Walter Scott (một phần của series Waverly nổi tiếng của ông) được biết đến nhiều nhất hiện nay là “Ivanhoe” và “Rob Roy”. “Ivanhoe” là một trong những văn bản phức tạp và xuất sắc nhất của Scott, gợi lên những hình ảnh sống động về những điều diễn ra ở Anh Quốc từ thời Trung Cổ đến trước Phục Hưng.

Tác giả vĩ đại đầu tiên của thể loại lãng mạn lịch sử, Walter Scott Scott sinh ra ở Edinburgh năm 1771. Sau khi tốt nghiệp Đại học Edinburgh, ông được nhận vào làm việc tại quán bar trong năm 1792. Từ năm 1799 cho đến khi mất năm 1832, ông là cảnh sát trưởng của Selkirkshire, và từ 1806, ông đồng thời là thư ký chính cho tòa án dân sự Scotland. Ngoài ra, từ năm 1805, Scott là nhà quản lý bí mật và kiểm soát các doanh nghiệp in của anh em nhà Ballantyne.

Mặc dù bị bại liệt từ nhỏ, những cuộc xung đột thuở niên thiếu với người cha làm luật sư của mình, buộc phải từ bỏ sự lãng mạn từ năm 20 tuổi (để kết hôn với Charlotte Carpenter, người có cùng ông 5 đứa con và người đầu tiên chết ngay sau khi sinh), khánh kiệt ở tuổi 50, Scott vẫn là một dịch giả năng động, một nhà thơ và một tiểu thuyết gia. Tác phẩm đáng chú ý đầu tiên của ông, “The Lay of the Last Minstrel (1805)”, đã mở đầu chuỗi thơ tự sự tập trung và các sự kiện và truyền thống từ lịch sử Scotland.

Sau khi chối bỏ tước hiệu nhà thơ vào năm 1813 (đề nghị Robert Southey thay thế), Scott chuyển sang tiểu thuyết. Waverly (1814) và những phần tiếp theo đã miêu tả những xung đột chính trị, xã hội, kinh tế, văn hoá, quân sự và tôn giáo của lịch sử Scotland. Một số tiểu thuyết trong loạt truyện đó, bắt đầu với Ivanhoe (1819), thậm chí còn mở rộng và đề cập lại về nước Anh thời Trung Cổ.

Đây là một câu truyện phiêu lưu. Ivanhoe là một hiệp sĩ người Saxson trở về từ cuộc Thập Tự Chinh và vẫn trung thành với Richard Plantagenet. Cuốn sách chứa đầy những nhân vật đa dạng, cả hư cấu và lịch sử, cả thượng võ và bỉ ổi: Richard Sư tử tâm, nữ tu Rebecca xinh đẹp; Isaac cha cô, Rowena đáng yêu và kiều điễm, Cedric người Saxon, Robin Hood và những người đàn ông vui vẻ, hoàng tử John nổi tiếng, Hiệp sĩ dòng đền Brian de Bói-Gulbert, Urfried hữu dụng, người phục vụ Gurth trung thành và Wamba hài hước.

Cuộc chiến mà Ivanhoe phải đối mặt là giữa những lời thề “cổ xưa” và “hiện đại” – không phải là Norman và Saxon hay người Do Thái với Kito giáo, mà là vấn đề nhân đạo và vô nhân đạo. hoặc đơn giản hơn, cái tốt và cái xấu. Đó là một thế giới tưởng tượng vươn tới hiện đại khi đối mặt với những định kiến và sự phóng túng, những đức hạnh và những tệ nạn. Cuộc đấu  đã diễn ra ở nhiều cấp độ, bất chấp những thách thức và cuối cùng đã thành công tốt đẹp.

Bản thân Scott có tố chất của một hiệp sĩ chân chính. Ông đã gần như không còn khả năng chi trả trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 1825-1826 cùng với xưởng in của ông (cùng với Ballantyne) và nhà xuất bản của ông (cùng với các cộng sự). Ông đã quyết định không tuyên bố phá sản và thay vào đó là làm việc chăm chỉ để chi trả các khoản nợ của mình. Mặc dù sức khỏe không tốt, ông vẫn tiếp tục viết những cuốn tiểu thuyết mới, cũng như sửa đổi và chú thích các tác phẩm trước đó. Ông cũng đã viết tác phẩm “Life of Napoleon” gồm chín tập và một cuốn lịch sử bốn tập của Scotland có tên “Tales of a Grandfather”.

Các chủ nợ của Sir Walter Scott đã được trả tiền ngay từ khi ông qua đời, và các tác phẩm của ông vẫn được đọc và tôn kính đến ngày nay. Dù cho thế giới ngày nay của chúng ta đã trở nên thô tục hơn, nhưng có lẽ chúng ta vẫn thích được gợi nhắc về những đức hạnh vượt thời gian đã từng tồn tại.

David J. Marcou

Tô Lông dịch

Nguồn: History.net