Thơ thiền Không Lộ thiền sư
Không Lộ Thiền Sư (? – 1129) là người họ Dương, không rõ tên thật. Ông thường bị nhầm lẫn với Minh Không Nguyễn Chí Thành vì cùng giỏi chữa bệnh và cùng được phong là Quốc Sư. Ông vừa tu theo phái Vô Ngôn Thông lại vừa tu theo phái Thảo Đường. Thiền Uyển Tập Anh có ghi chép về ông với tên Không Lộ chứ không thấy nhắc đến ông với danh phận Nguyễn Minh Không. “Đại Việt Sử Ký toàn thư” chỉ chép chuyện về Nguyễn Minh Không (liên quan đến tích Lý Thần Tông hóa hổ) chứ không thấy chép về Không Lộ thiền sư. Như vậy, không có cơ sở cho việc Không Lộ Thiền Sư và Nguyễn Minh Không là một như nhiều giả thuyết đã đưa ra.
Các bài thơ Thiền của Không Lộ thiền sư
NGÔN HOÀI
Trạch đắc long xà địa khả cư,
Dã tình chung nhật lạc vô dư.
Hữu thì trực thướng cô phong đính,
Trường khiếu nhất thanh hàn thái hư.
Dịch nghĩa
Chọn được kiểu đất long xà rất hợp, có thể ở được,
Tình quê suốt ngày vui không chán.
Có lúc lên thẳng đỉnh núi bơ vơ,
Kêu dài một tiếng, lạnh cả bầu trời.
NGƯ NHÀN
Vạn lý thanh giang, vạn lý thiên,
Nhất thôn tang giá, nhất thôn yên.
Ngư ông thuỵ trước, vô nhân hoán,
Quá ngọ tỉnh lai, tuyết mãn thuyền.
Dịch nghĩa
Sông xanh muôn dặm, trời muôn dặm,
Một xóm dâu gai, xóm khói mây.
Ông chài ngủ say tít không ai gọi,
Quá trưa tỉnh dậy, tuyết xuống đầy thuyền.
Một bài thơ Thiền của đệ tử (không rõ tên) trình lên Không Lộ thiền sư (Theo “Thiền Uyển tập anh”)