THỜI NIÊN THIẾU

Việc học của cậu Trí ở Huế tỏ ra không khởi sắc lắm, ngoại trừ việt văn là đạt kết quả tốt, còn các môn học khác như toán, khoa học, ngoại ngữ chỉ đạt kết quả trung bình. Không bao lâu, thấy việc học hành không hứng thú, cậu Trí nhất quyết giã từ mái trường, mặc những lời khuyên bảo tha thiết của bà mẹ. Thời gian đó là năm 1930, lúc cậu Trí được đúng 18 tuổi.

Tại sao Nguyễn Trọng Trí nhất quyết theo đuổi thú làm thơ? Ta hãy nghe chính anh tâm sự:

“Ai nói vườn trăng là nói vườn mơ. Ai nói bến mộng là nói bến tình. Người thơ là khách lạ đi giữa nguồn trong trẻo…”

Trên đầu Người là cao cả vô biên, và vô lượng; chung quanh Người là mơn trớn với yêu đương vây phủ bằng trăm dây quyến luyến, làm bằng êm dịu, làm bằng thanh bai….. Gió phương mô đẩy đưa Người đến bờ xa lạ, đầy trinh tiết và đầy hương sắc. Người dừng lại để bái những lá tinh hoa. Người nín lặng để mà nghe tiếng trăng reo vang như tiếng châu báu vỡ lở. À! Ra Người cũng dại dột hốt vàng rơi bọc trong vạt áo.

Trí Người đã dâng cao và thơ Người dâng cao hơn nữa. Thì ra Người đang say sưa đi trong Mơ ước, trong Huyền diệu, trong Sáng láng và vượt hẳn ra ngoài Hư linh…

“Tôi làm thơ?

Nghĩa là tôi nhấn một cung đàn, bấm một đường tơ, rung rinh một làn ánh sáng.

Anh sẽ thấy hơi đàn lả lướt theo hơi thở của hồn tôi và chìu theo những sóng điện nóng ran trút xuống bởi năm đầu ngón tay uyển chuyển.

Anh sẽ run theo khúc ngân nga của tơ đồng, sẽ để mặc cho giai âm rền rĩ nuối không ngưng.

Và anh sẽ cảm giác lạ, nhìn không chớp mắt khi một tia sáng xôn xao, tại có vì Sao vỡ. Những thứ ấy là âm điệu của thơ tôi, âm điệu thiêng liêng tạo ra trong khi máu cuồng rên vang dưới ngòi bút.

Tôi làm thơ?

Nghĩa là tôi yếu đuối quá! Tôi bị cám dỗ. Tôi phản lại tất cả những gì mà lòng tôi, máu tôi, hồn tôi đều hết sức giữ bí mật.

Và nghĩa là tôi mất trí, tôi phát điên.

Nàng đánh tôi đau quá, tôi bật ra tiếng khóc, tiếng gào tiếng rú… Có ai ngăn cản được tiếng lòng tôi?

Tôi đã sống mãnh liệt và đầy đủ. Sống bằng phổi, bằng tim, bằng máu, bằng lệ, bằng hồn. Tôi đã phát triển hết cả cảm giác của Tình yêu. Tôi đã vui, buồn, giận hờn đến gần đứt sự sống.

Thôi mời cô cứ vào…

Ánh sáng lạ trong thơ tôi sẽ làm cho gò má cô đỏ gấc. Và một khi cô đã vào là cô sẽ lạc, vì vườn thơ tôi rộng rinh, không bờ bến. Càng đi xa càng ớn lạnh.”

Lý do Hàn Mặc Tử rời mái trường theo nghiệp làm thơ là thế đó. Nhưng cuộc sống bắt buộc chàng phải đi kiếm việc. Chàng chấp nhận làm thơ ký cho một hãng buôn để sinh sống. Đến năm 1931, bút hiệu Phong Trần đột nhiên nổi tiếng trong chốn thi giới ở kinh đô Huế. Số là cụ Phan Bội Châu, một chiến sĩ cách mạng chống Pháp, đang bị an trí tại Huế, muốn quy tụ giới trí thức yêu nước, đã mở một thi đàn lấy tên là Mộng Du Thi Xã. Thơ phú bốn phương gửi về rất nhiều. Nhà thơ Phong Trần Nguyễn Trọng Trí, lúc ấy mới 19 tuổi, cũng gửi 3 bài tham dự. Không ngờ, 3 bài đó là: Đêm Không Ngủ, Chùa Hoang, Gái Ở Chùa đã được cụ Phan Sào Nam nhiệt liệt khen ngợi. Cụ họa lại và cho đăng báo để giới yêu thơ cả nước thưởng thức. Cụ còn cẩn thận viết thêm lời khen tặng như sau:

(Nguyễn Long Thao-Vietcatholic)

Học Viết

Học Viết là chuyên trang về tuyển chọn các áng văn chương Việt Nam, qua đó giúp cho độc giả nắm được thế nào là một bài viết hoặc một tác phẩm hay.